Wat is VCA?
VCA betekent Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers. Het VCA-certificaat is ontwikkeld om dienstverlenende
bedrijven op een objectieve en gestructureerde manier te toetsen en te certificeren op hun VGM-beheersysteem
(VGM is Veiligheid, Gezondheid, Milieu).
vragenlijst uitgewerkt als doorlichtings- en screeningsysteem
Aannemers
opdrachtnemers, bedrijven (contractors) die bij derden (opdrachtgevers) werkzaamheden verrichten.
VCA was een hulpmiddel voor selectie van aannemers: een opdrachtgever die risicovol werk uitbesteedt aan een aannemer
die VCA gecertificeerd is, mag er op vertrouwen dat dit werk op een veilige manier wordt uitgevoerd.
Veiligheid, gezondheid en milieu zijn bij (petro)chemische en aanverwante bedrijven zeer belangrijke aandachtspunten.
Als gevolg van herstructurering binnen de industrie worden werkzaamheden in toenemende mate uitbesteed aan derden. Hierdoor
neemt de invloed van deze partijen op de totale veiligheid binnen een locatie sterk toe. Selectie van aannemers, die in staat
zijn om een goed veiligheids-, gezondheids- en milieubeleid te voeren is dan ook cruciaal om een goed niveau in stand te houden
en dit te verbeteren.
Kenmerk van certificeren en het VCA-certificaat is dat periodiek gecontroleerd wordt of de certificaathouder
(de opdrachtnemer = aannemer) nog aan alle eisen voldoet. De aannemer staat als het ware onder toezicht van de
certificatie-instelling die het certificaat heeft verstrekt en wordt door deze regelmatig (jaarlijks) gecontroleerd.
Sinds oktober 1998 is er ook een Veiligheids Checklist Uitzend- en detacheringsbureaus (VCU). Dit systeem is voortgekomen
uit VCA en is daar ook op gebaseerd. VCU is een procedure voor de certificering van het veiligheidsbeheersysteem van
uitzend- en detacheringsbureaus en is bedoeld voor:
a. uitzending naar inleners/opdrachtgevers die VCA opleggen;
b. uitzending naar inleners/aannemers met VCA-certificaat.
Voor wie is VCA bestemd?
Een VCA- (en VCU)-certificaat is uitsluitend bedoeld voor bedrijven die werkzaamheden (laten) uitvoeren met een 'verhoogd
risico'. Meestal gaat het om werk dat wordt gedaan in fabrieken en werkplaatsen, of op locatie. Bijvoorbeeld onderhoudswerk
in petrochemie, baggerwerkzaamheden, werkzaamheden aan spoorlijnen, werkzaamheden op hoogte enz. Deze werkzaamheden
worden doorgaans uitgevoerd door aannemers, beter gezegd: opdrachtnemers, in opdracht van opdrachtgevers. Er is dan sprake
van een uitbestedingsrelatie.
De gezamenlijke zorg van opdrachtgevers en aannemers voor veiligheid is inmiddels ook vastgelegd in een aantal wettelijke
verplichtingen (Arbeidsomstandighedenwet).
VCA biedt een duidelijke structuur voor het veiligheidsbeheersysteem van de aannemers.
Aannemers moeten hun eigen verantwoordelijkheid nemen voor de invulling en het beheer van het veiligheidsbeheersysteem.
Door synergie zal de totale kwaliteit en efficiency van de organisatie verbeteren en resulteren in minder ongevallen en schade.
Een 'eigen' veiligheidsdoorlichting zal niet langer noodzakelijk zijn of kan beperkt worden tot specifieke aspecten.
Meer taken en verantwoordelijkheden kunnen aan gecertificeerde aannemers worden gedelegeerd en uitbesteed, aangezien
aannemers competente organisaties zijn, met goede VGM opgeleide en gekwalificeerde werknemers.
De voordelen voor aannemers:
VCA is vaak een eerste vereiste/voorwaarde om in aanmerking te komen voor het maken van een offerte of gunning
van een contract.
VCA geeft een voorsprong op de niet VCA-gecertificeerde aannemer.
Aannemers hebben niet meer te maken met allerlei veiligheidsvereisten, -doorlichtingen en -systemen die in het
verleden 'bedacht' en opgelegd zijn door verschillende opdrachtgevers en die tot veel dubbel werk leidden, ook en
met name in training en instructie. Men kan zich nu toeleggen op slechts één checklist.
De VCA is een in brede kring erkende, uniforme checklist die een grote verscheidenheid aan veiligheidschecklists
en -methodes heeft vervangen.
VCA voorziet in een duidelijke structuur: de aannemer kan zich toeleggen op het verbeteren van zijn veiligheidsbeheersysteem
en veiligheidsuitvoering in een erkend openbaar systeem.
VCA voorziet in handige, praktische handreikingen en maatstaven. Aangezien VCA toegepast wordt onder formele Europese
accreditatieregels, zijn aannemers verzekerd van een eerlijke, onpartijdige, professionele beoordeling door een
certificatie-instelling, onder toezicht van zowel de Raad voor Accreditatie als door vertegenwoordigers van het
maatschappelijk draagvlak.
Het VCA-certificatieproces heeft overeenkomsten met de ISO 9000-systemen en -audits, 'het een helpt het ander'.
VCA is een internationaal systeem, toegepast en erkend in meerdere EU lidstaten.
VCA is een middel om aan te tonen dat de aannemer werkt overeenkomstig essentiële wettelijke vereisten in nationale
VGM-wetgeving.
De voordelen voor werknemers:
Zijn werkgever toont een serieuze en professionele houding ten aanzien van VGM-aangelegenheden.
Werknemers mogen een veilige en gezonde werkomgeving verwachten in een VCA gecertificeerd bedrijf.
Aangezien de werknemer zelf verplicht is aan te tonen dat hij goed opgeleid en gekwalificeerd is, mag hij aannemen dat de
personen waarmee hij samenwerkt bij de uitvoering van risicovol werk, eveneens goed opgeleid en gekwalificeerd zijn
(indien VCA op consequente wijze wordt toegepast).
Een persoonscertificaat, diploma of attest, voorzien van het VCA-logo, is een waardevol document voor de houder, aangezien
dit een officiële erkende verklaring is die een -gerechtvaardigd vertrouwen biedt dat de houder een professionele, veilig
werkende vakman is.
Een VCA gekwalificeerde werker of leidinggevende heeft een hogere marktwaarde.
Eindresultaat in de persoonlijke levenssfeer:
minder kans op ongevallen en verwondingen op de werkvloer, gezond en wel naar huis!
Voor alle partijen en de samenleving in het algemeen:
Minder verwondingen, minder verzuim als gevolg van arbeidsongevallen, minder arbeidsongeschikten, minder kans op calamiteiten,
meer aandacht voor het milieu. Kortom: een veiligere en gezondere werkomgeving!